เมื่อเราได้เดินก้าวผ่านมาจนกระทั่งถึงยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านเทคโนโลยีที่กำลังมาแรงมาก ๆ ซึ่งโลกในปัจจุบันได้มีการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ เข้ามาประยุกต์ใช้งานในหลาย ๆ อุตสาหกรรมด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของภาคอุตสาหกรรมการผลิตหรือแม้กระทั่งภาคบริการในทุกธุรกิจ และแน่นอนอยู่แล้วว่า กระแสการพูดถึงบ่อยมากที่สุด ก็คือ “AI หรือ ปัญญาประดิษฐ์” เพราะในปัจจุบัน AI นับได้ว่ามีความเก่งกาจและมีวิวัฒนาการที่ไม่มีหยุด จนทำให้บางอุตสาหกรรมอาจจะถูกแทนที่ไปด้วย AI แม้กระทั่งในส่วนของอาชีพบัญชีหรือกลุ่มบริษัท รับทำบัญชี ก็ตาม โดยในบทความนี้ทางเราจึงอยากจะชวนทุกท่านมาลองหาคำตอบกันว่า “อาชีพบัญชีในอนาคตจะถูกแทนที่ด้วย AI จริงหรือไม่?” และ “บทบาทของนักบัญชีในอนาคตจะเป็นอย่างไร?” รวมไปถึง “อาชีพบัญชีส่วนใหญ่ต้องรับมือกับการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง” สำหรับท่านใดที่สนใจ ไปติดตามข้อมูลเพิ่มเติมและค้นพบคำตอบจากบทความนี้กันได้เลยค่ะ
มาดูกันก่อนว่า ความสำคัญของอาชีพบัญชีในปัจจุบันมีอะไรบ้าง?
นักบัญชี หรือแม้กระทั่งกลุ่มบริษัท รับทำบัญชี หลัก ๆ แล้วมักจะมีบทบาทหน้าที่สำคัญในการจัดการและคอยทำหน้าที่ควบคุมทางด้านการเงินในธุรกิจ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับการบัญชีและการเงินที่จำเป็นจะต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมาย พร้อมทั้งมาตรฐานทางด้านการบัญชีต่าง ๆ โดยแสดงให้เห็นว่า กิจการใดที่มีนักบัญชีที่มีความสามารถและเก่ง พร้อมทั้งมีความเป็นมืออาชีพในตัว ย่อมส่งผลให้กิจการนั้นสามารถดำเนินการได้อย่างถูกต้องและถูกกฎหมายนั่นเอง
เทคโนโลยีและการใช้ AI ส่งผลต่ออาชีพบัญชีและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง?
- การประมวลผลข้อมูลทางด้านการเงินและการบัญชี
- การเปลี่ยนแปลง
ทำให้การประมวลผลข้อมูลทางด้านการเงินและการบัญชีมีลักษณะที่รวดเร็วและมีความแม่นยำมากยิ่งขึ้น
- ผลกระทบต่ออาชีพบัญชีในอนาคต
ด้วยลักษณะของ AI ที่สามารถช่วยลดภาระงานและยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานได้นั้น ย่อมส่งผลทำให้อาจจะเข้ามาแทนที่นักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี ที่เกิด Human error ได้
- AI เข้ามาแทนที่ด้วยการทำหน้าที่อะไรบ้าง?
จัดทำรายงานทางด้านการเงิน, วิเคราะห์อัตราส่วนทางด้านการเงิน
- การจัดทำรายงานการเงิน
- การเปลี่ยนแปลง
การทำรายงานทางด้านการเงินที่เป็นรูปแบบมาตรฐานได้อย่างรวดเร็วและว่องไว พร้อมทั้งเป็นระบบมากยิ่งขึ้น โดยมีการเลือกใช้ข้อมูลทางด้านการเงินที่เก็บรวบรวมไว้ตั้งแต่ในอดีต
- ผลกระทบต่ออาชีพบัญชีในอนาคต
สำหรับผู้ประกอบการที่ต้องทนรอข้อมูลจากนักบัญชีเป็นระยะเวลานาน อาจจะหันมาใช้ AI เพื่อทำการวิเคราะห์รายงานทางด้านการเงินแทน เนื่องจากได้ข้อมูลที่มีความถูกต้องและมีความแม่นยำ
- AI เข้ามาแทนที่ด้วยการทำหน้าที่อะไรบ้าง?
ประมาณการรายงานทางด้านการเงินที่ได้จากข้อมูลทางด้านการเงินที่ถูกเก็บรวบรวมเอาไว้ตั้งแต่ในอดีต
- การวิเคราะห์และการคาดการณ์ทางด้านการเงิน
- การเปลี่ยนแปลง
ในส่วนของการวิเคราะห์และการคาดการณ์ทางด้านการเงิน รวมไปถึงการวิเคราะห์แนวโน้มทางด้านการเงินในอนาคต ส่งผลทำให้ผู้ใช้ข้อมูลสามารถวางแผน กำหนดกลยุทธ์ และสามารถตัดสินใจทางด้านธุรกิจได้อย่างมั่นใจ
- ผลกระทบต่ออาชีพบัญชีในอนาคต
การที่ AI หรือ ปัญญาประดิษฐ์ สามารถช่วยลดความผิดพลาดที่อาจจะเกิดขึ้นได้จากการวิเคราะห์ที่มีลักษณะเป็นมนุษย์ได้นั้น ข้อนี้นับได้ว่าเป็นสิ่งที่น่าหวาดกลัวอย่างมากที่สุด โดยเฉพาะนักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี ที่ไม่มีความรู้ทางด้านการวิเคราะห์ข้อมูล อาจจะถูกแทนที่ได้อย่างง่ายดาย
- AI เข้ามาแทนที่ด้วยการทำหน้าที่อะไรบ้าง?
วางแผนกลยุทธ์, ทำหน้าที่คาดการณ์แนวโน้มทางด้านการเงินในอนาคตโดยอาศัยจากข้อมูลต่าง ๆ ที่มีทั้งหมด
บทบาทของนักบัญชีในอนาคต
บทบาทของนักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี ในอนาคตจะมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก เนื่องจากการพัฒนาทางด้านเทคโนโลยีและ AI มีวิวัฒนาการที่ไม่หยุดนิ่ง นักบัญชีจึงจำเป็นจะต้องมีทักษะต่าง ๆ ที่หลากหลายมากยิ่งขึ้น พร้อมทั้งมีบทบาทที่กว้างขวางมากขึ้น รวมไปถึงมีความสามารถในการเลือกใช้เทคโนโลยี มีการนำเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาใช้ภายในองค์กร โดยอาชีพบัญชียังคงมีความสำคัญและมีความจำเป็น โดยที่นักบัญชีสามารถทำงานร่วมกับ AI เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความแม่นยำ อีกทั้งในอนาคตนักบัญชีอาจจะกลายเป็นผู้รวบรวมองค์ความรู้จากศาสตร์ต่าง ๆ เพื่อนำมาประยุกต์ใช้รวมกัน จนกระทั่งสามารถสร้างนวัตกรรมใหม่ที่ช่วยส่งเสริมคุณค่าและช่วยลดต้นทุน รวมไปถึงการเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการทำงานจนกลายเป็นองค์ความรู้ใหม่ได้ในที่สุด
- เป็นที่ปรึกษาทางด้านการเงินและกลยุทธ์ธุรกิจ
นักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี ในอนาคตอาจจะมีบทบาทเพิ่มเติม โดยทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาเพื่อวางกลยุทธ์ทางด้านการเงินให้กับองค์กร และมีส่วนช่วยทำให้ธุรกิจสามารถตัดสินใจหรือวางแผนได้ดียิ่งขึ้น
- เป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านเทคโนโลยีการเงิน
ด้วยการเติบโตของเทคโนโลยีทางด้านการเงิน อย่างเช่น ระบบบัญชีอัตโนมัติ, การวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ ส่งผลทำให้นักบัญชีต้องมีความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยีต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น เพื่อที่จะสามารถทำหน้าที่ในการตรวจสอบ และทำการประเมินผลในการดำเนินงานขององค์กรให้มีประสิทธิภาพได้
- การวิเคราะห์ข้อมูลและการคาดการณ์
บทบาทของนักบัญชีในอนาคตอาจจะเน้นไปที่การวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงลึก และการคาดการณ์แนวโน้มทางด้านการเงิน ซึ่งจะช่วยให้ธุรกิจสามารถวางแผนแบบล่วงหน้าและยังช่วยลดความเสี่ยงได้อีกด้วย
- การตรวจสอบและการควบคุมความเสี่ยง
ในอนาคต นักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี ย่อมมีบทบาทสำคัญในการตรวจสอบและคอยควบคุมความเสี่ยงทางด้านการเงิน ซึ่งยังคงต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมาย เนื่องจากองค์กรยังต้องเผชิญกับความซับซ้อนทางด้านกฎระเบียบที่มีลักษณะเพิ่มขึ้นแบบต่อเนื่อง
- ส่งเสริมความยั่งยืนให้กับองค์กร
นักบัญชีย่อมเข้ามามีบทบาทสำคัญในการจัดทำรายงานทางด้านความยั่งยืน และช่วยวางแผนเพื่อให้องค์กรได้มีการปรับปรุงกระบวนการในการทำงานให้มีลักษณะเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อที่จะช่วยสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและเพิ่มคุณค่าให้กับองค์กรได้ในระยะยาวนั่นเอง
- มีทักษะความเป็นผู้นำและการสื่อสารที่ดี
นักบัญชีในอนาคตจำเป็นจะต้องมีทักษะความเป็นผู้นำและการสื่อสารที่ดี เพื่อที่จะทำงานร่วมกับฝ่ายต่าง ๆ ที่ไม่ใช่นักบัญชีด้วยกัน ตลอดจนสามารถสื่อสารข้อมูลสำคัญให้มีลักษณะเข้าใจง่ายและตรงประเด็นมากยิ่งขึ้น
นักบัญชีต้องปรับตัวอย่างไรบ้าง?
- การทบทวนทักษะต่าง ๆ ที่สำคัญเพื่อใช้ในอนาคต หรือ Reskill
นักบัญชีจำเป็นจะต้อง ทบทวนทักษะต่าง ๆ ที่สำคัญเพื่อใช้ในอนาคต หรือ Reskill เพื่อที่จะสามารถตอบโจทย์ความต้องการของโลกในอนาคตได้ ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของการทำความเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะของธุรกิจต่าง ๆ ที่มีลักษณะเปลี่ยนแปลงไป อย่างเช่น ความเข้าใจทางด้านการทำธุรกิจและตลาด เนื่องจากธุรกิจเทคโนโลยีต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นใหม่มักจะมีโมเดลธุรกิจที่แตกต่างไปจากเดิมและมีลักษณะที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น ทำให้จำเป็นจะต้องอาศัยในส่วนของการตีความต่าง ๆ ด้วยความเข้าใจที่แท้จริง ตลอดจนกระทั่งสามารถปรับเนื้อหาในรูปแบบเชิงเศรษฐกิจเข้ากับแม่บทหรือมาตรฐานการบัญชีที่มีความเกี่ยวข้องกับในส่วนของการรับรู้รายการ
- ทักษะทางด้านความรู้ หรือ Hard Skills
นักบัญชีอาจจะต้องมี ทักษะทางด้านความรู้ หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งได้ว่า Hard Skills โดยนักบัญชีจำเป็นจะต้องมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับระบบสารสนเทศทางบัญชี พร้อมทั้งมีความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น โดยที่นักบัญชีต้องสามารถเข้าไปมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาระบบต่าง ๆ ได้ด้วย
- ทักษะด้านอารมณ์ หรือ Soft Skills
นักบัญชีหรือผู้ รับทำบัญชี จำเป็นจะต้องมี ทักษะด้านอารมณ์ หรือ Soft Skills ที่สามารถสื่อสารพร้อมทั้งทำงานกับเพื่อนร่วมงานแบบข้ามวิชาชีพ เพื่อที่จะสามารถค้นหาทางออกของปัญหาให้กับองค์กรได้ โดยบทบาทของนักบัญชีอาจจะเข้าไปมีส่วนร่วมกับฝ่ายบริหารเพื่อทำงานเชิงกลยุทธ์ และอาจจะมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และระบบงาน ซึ่งทำหน้าที่ในการสนับสนุนข้อมูลเชิงตัวเลขเป็นหลัก
และนอกจากทักษะต่าง ๆ ที่นักบัญชีจำเป็นจะต้องเรียนรู้เพิ่มเติมเพื่อที่จะประสบความสำเร็จได้แล้ว นักบัญชียังต้องเรียนรู้และทำความรู้จัก AI หรือ ปัญญาประดิษฐ์ให้มากที่สุด เพื่อที่จะรับรู้ได้ว่าจะสามารถนำ AI มาประยุกต์ใช้ในการทำงานได้อย่างไร ยิ่งถ้าหากนักบัญชีได้เรียนรู้พร้อมทั้งใช้ AI เป็น และมีการพัฒนาตนเองอยู่เสมอ นักบัญชีจะสามารถนำจุดเด่นที่มีมาใช้ รับรองเลยว่าไม่มีทางที่จะโดนเจ้าหุ่นยนต์เข้ามาแทนที่ได้อย่างแน่นอน
สรุป
โดยปกติแล้วถึงแม้ว่านักบัญชีทุกคนมักจะรับรู้และเข้าใจตรงกันอยู่แล้วว่า ไม่ว่าจะอย่างไรก็ควรที่จะพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ แต่ในปัจจุบันนี้ดูเหมือนว่าการพัฒนาเฉพาะทางด้านบัญชีอย่างเดียวคงจะไม่พอ เนื่องด้วยปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ไม่ได้กระทบในส่วนของอาชีพและการปรับตัวของผู้ รับทำบัญชี หรือ นักบัญชีเพียงเท่านั้น แต่ยังส่งผลไปถึงในส่วนของการพัฒนาหลักสูตรต่าง ๆ เพื่อใช้ในการศึกษา การเรียน – การสอนภายในสถาบันการศึกษา เพื่อที่นักบัญชีจะมีทักษะต่าง ๆ ที่สามารถนำไปใช้งานได้ในระดับผู้ประกอบวิชาชีพทันทีเมื่อจบการศึกษา โดยในอนาคตนักบัญชีจะกลายเป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญทั้งในศาสตร์ทางด้านการเงิน การบัญชี และระบบสารสนเทศทางด้านการเงินเทคโนโลยี และนักบัญชีจำเป็นจะต้องมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมที่มีความหลากหลายมากยิ่งขึ้น เป็นผู้ที่สามารถรวบรวมองค์ความรู้ทางด้านศาสตร์ต่าง ๆ เข้ามาประยุกต์ใช้ร่วมกัน จนกระทั่งสามารถสร้างนวัตกรรมที่ช่วยส่งเสริมทางด้านคุณค่า และเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการทำงาน ซึ่งนับได้ว่าเป็นองค์ความรู้ใหม่จนทำให้เกิด “นักบัญชีนวัตกร” โดยที่นักบัญชีจำเป็นจะต้องร่วมมือกันเพื่อที่จะพัฒนาวิชาชีพให้สามารถรองรับอนาคตอันใกล้ได้ และเพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมในการปรับตัวภายในคลื่นการปฏิวัติอุตสาหกรรมด้วยเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่เข้ามา เพื่อให้นักบัญชียังคงเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในโลกธุรกิจในอนาคตอันใกล้ได้มากยิ่งขึ้น